Sinds vorig jaar onderhandelt Europa over nieuwe CO2-normen voor personenwagens en bestelbussen. Tegen 2025 en 2030 moet hun CO2-uitstoot een stuk naar beneden. Het doel? De transitie naar een zuinig en elektrisch wagenpark versnellen en de doelstellingen uit het klimaatakkoord van Parijs verwezenlijken. Alleen liggen sommige landen dwars. Kortetermijnbelangen van de industrie lijken zwaarder door te wegen op het welzijn van vele mensen.
Europees Parlement toont ambitie
Vorige week stemde het Europees Parlement voor het meest ambitieuze voorstel op tafel, in lijn met het standpunt van Bond Beter Leefmilieu. Dit ondanks verwoede pogingen van de autolobby om het af te zwakken. De Europarlementariërs willen dat nieuwe auto’s en bestelbussen in 2025 en 2030 respectievelijk 20 procent en 40 procent minder CO2 uitstoten dan in 2021. Op die manier willen ze de omslag naar elektrische wagens versnellen en jobzekerheid in Europa bestendigen. Dat is nodig, want het afgelopen jaar investeerden Europese autofabrikanten zeven keer meer in de productie van elektrische wagens in China dan in Europa. Ambitieuze CO2-normen zullen meer dan 200.000 extra banen creëren tegen 2030, zowel in de autosector als in de bredere Europese economie.
Europese Raad stemt conservatief
De stemming in de Europese Raad gisteren - nota bene een dag nadat het nieuwe IPCC-rapport de wereld aanspoort tot meer klimaatambitie - draaide minder gunstig uit. Na een marathonvergadering van 13 uur kwamen de milieuministers van de EU-landen overeen dat nieuwe auto’s en bestelwagens tegen 2025 15 procent minder moeten uitstoten tegenover 2021. Tegen 2030 willen ze dat nieuwe auto's 35 procent minder uitstoten en bestelwagens 30 procent minder.
Zeventien landen, die samen meer dan de helft van de Europese bevolking vertegenwoordigen, pleitten oorspronkelijk voor een CO2-reductiedoelstelling van ten minste 40 procent in 2030. Ook België was één van die landen. Maar Duitsland en de Oost-Europese landen lobbyden achter de schermen sterk voor het behouden van de 30 procent-reductiedoelstelling uit het voorstel van de Europese Commissie. Ze werden daarbij geholpen door commissaris Cañete.
Meer CO2 in ruil voor minder stroomtekorten
Een halfuur voor middernacht keerde België de kar en steunde het een Frans-Duits compromis om de doelstelling te verlagen van 40 naar 35 procent emissiereductie tegen 2030. Dit manoeuvre kwam er op initiatief van premier Charles Michel (MR). Hij gooide het op een akkoordje met de Duitse bondskanselier Angela Merkel: in ruil voor Belgische steun bij het verminderen van de ambitie bij de uitstootnormen, zal Duitsland België helpen om komende winter het dreigende stroomtekort op te vangen. Na behoorlijk wat massagewerk kreeg premier Michel ook de regionale milieuministers mee.
Denemarken, Ierland, Luxemburg, Nederland, Slovenië en Zweden reageerden teleurgesteld over het overeengekomen standpunt en verklaarden te blijven pleiten voor hogere ambitie in de onderhandelingen met het Europees Parlement.
Kan Europa klimaatleider blijven?
Transport is in Europa namelijk de grootste uitstoter van CO2, met personenwagens en bestelbussen op kop. Maar ondanks de ernstige gevaren van klimaatverandering geven sommige lidstaten, waaronder ons land, prioriteit aan de kortetermijnbelangen van de autofabrikanten in plaats van aan het langetermijnwelzijn van hun bevolking.
De onderhandelingen over het dossier tussen de Europese overheden, het Europese Parlement en de Europese Commissie gaan deze week al van start. Een definitieve deal wordt verwacht tegen begin 2019, zodat de wet van kracht gaat voor de Europese verkiezingen. Uit deze deal zal blijken of Europa zijn leiderschapspositie in het klimaatverhaal zal behouden, of zich de komende jaren van de kaart zal laten vegen door China. Wij vragen onze ministers nadrukkelijk om voor het eerste scenario te kiezen.
