Joelend komen spelende kinderen langs de muren van Woonzorgcentrum Hof ten Kouter in Laarne. Ze hebben geen idee wat er achter die muren gebeurt. Ook de ouderen verliezen het contact met de buitenwereld. Met een intergenerationele samentuin willen het OCMW en gemeentebestuur van Laarne de bewoners van het centrum bevrijden uit hun cocon. Samen met Velt wordt de tuin volop klaargestoomd. Binnenkort komen ouderen, kinderen en buurtbewoners samen in hún tuin, om te tuinieren, keuvelen en kokerellen.
Groene cocon
Stilaan ontwaakt de lente in Kalken, deelgemeente van Laarne. Kinderen rapen hun speelgoed bij elkaar, trommelen hun vriendjes op en trekken naar buiten. Joelend en fietsend komen ze langs de muren van Woonzorgcentrum Hof ten Kouter. Wat er achter die muren gebeurt, weten ze niet. Ook de bewoners van het centrum verliezen vaak het contact met de samenleving. Het lijken wel gescheiden werelden.
Daar wil het OCMW van Laarne verandering in brengen. “We spelen al enkele jaren met de vraag hoe we de buitenwereld kunnen binnenbrengen in de cocon van het woonzorgcentrum”, vertelt Githa Praet, secretaris van het OCMW in Laarne. “Het gemeentebestuur goot die vraag in een beleidsvisie. We willen bewoners van het centrum het gevoel geven dat ze actief kunnen deelnemen aan de samenleving. Zo kwamen we op het idee om een samentuin te ontwerpen binnen de muren van het woonzorgcentrum, waar ouderen, maar ook schoolkinderen en buurtbewoners kunnen samenkomen en tuinieren. Samen planten ze de zaadjes waar ze later de vruchten van oogsten en op tafel toveren. Op die manier verbindt de samentuin verschillende generaties.”
Ecologische samentuin
“Tegelijk willen we onze samentuin zo ecologisch mogelijk inrichten”, zegt Githa Praet nog. Toen kwam Velt ten velde. Meer en meer focust Velt zich op het sociale aspect van ecologisch tuinieren. Niet alleen de tuinier in zijn achtertuin telt, maar ook de buurt. In haar projecten probeert Velt om mensen samen te brengen. En waar kan dat beter dan in een samentuin?
Velt ondersteunt de samentuin in Kalken op verschillende vlakken. “We laten zien hoe je in de tuin ecologisch aan de slag kan. Daarnaast staan we klaar voor technische zaken, zoals het opstellen van een inrichtingsplan, maar ook voor organisatorische, want het project heeft heel wat partners. Velt bekijkt hoe we met al die partners kunnen samenwerken en begeleidt het verdere proces”, vertelt Frank Petit-Jean, medewerker samentuinen bij Velt.
Schoppen in de grond
Vorig jaar werden de plannen afgerond. Er zouden twee moestuinen en een pluktuin komen. Eindelijk konden de schoppen in de grond. “Paden en perceeltjes werden aangelegd, en begin dit jaar werden de eerste struiken aangeplant in de pluktuin, samen met schoolkinderen. Ondanks het gure weer, kwamen zelf enkele bewoners van het centrum helpen planten. Dit wilden ze niet missen. De reacties zijn dus al positief. De komende weken gaan we composteren en de moestuin klaarmaken, zodat we deze zomer samen heerlijke groenten kunnen oogsten”, vertelt Githa Praet.
Waar komt de volgende intergenerationele samentuin?
Het project in Kalken is best uniek. Maar Frank Petit-Jean ziet zeker mogelijkheden om ook in andere gemeenten een intergenerationele samentuin op te zetten. “Natuurlijk is geen enkele situatie dezelfde. Het project is dus zeker niet één op één kopieerbaar. Maar mits wat maatwerk moet het ook in andere gemeenten of steden lukken!”
Ook Githa Praet kan het project en de samenwerking met Velt alleen maar aanraden bij andere gemeentebesturen. “Heel wat steden en gemeenten krijgen te maken met eenzame ouderen. Ook zij denken best na hoe we die ouderen opnieuw kunnen verbinden met de rest van de samenleving. Bovendien hebben mensen zonder (geschikte) tuin steeds meer behoefte om zelf te tuinieren en andere buurtbewoners te ontmoeten”, vertelt ze. Er leven dus heel wat noden in je gemeente, en een samentuin brengt veel oplossingen samen. “Door die samentuin ook nog eens zo ecologisch mogelijk aan te leggen, zonder pesticiden, wil onze gemeente haar voorbeeldfunctie opnemen. Daarin heeft Velt ons heel wat expertise bijgebracht. Ze hielpen ons niet alleen met de plannen, we hebben ook enorm veel opgestoken over ecologisch tuinieren.”
Wil ook jouw stad of gemeente een (intergenerationele) samentuin aanleggen? Neem contact op met Velt: samentuinen [at] velt.be (samentuinen[at]velt[dot]be) of lees alles op www.samentuinen.org
Dit artikel verscheen eerder op de website van Gemeente voor de Toekomst.
Samen van onze steden en gemeenten bruisende, groene en fijne plekken maken. Daar zet Gemeente voor de Toekomst op in. Ben je geëngageerd en wil je vooruitgang boeken? Als burger, onderneming of bestuur? Alle nieuws, inspiratie en wie kan helpen, vind je op onze website.
