Professor Etienne Vermeersch was de voorbije dagen niet uit de media te branden. Eerst maakte hij zijn opwachting in Terzake om er zijn visie op het hoofddoekendebat te geven, daarna kreeg hij een podium in Peeters en Pichal om er te waarschuwen voor het onbeperkte voortplantingsgedrag van de Mens. Vermeersch was er weerom zijn genuanceerde zelf: de Mens moet ophouden met zich voort te planten, zo niet goedschiks, dan maar kwaadschiks, was zowat de kern van zijn betoog.
We moeten deze gepensioneerde moraalfilosoof dankbaar zijn. Door te pleiten voor gedwongen geboortebeperking, stelt hij de zaken op scherp. En laat hij ons toe om ook scherp te antwoorden: Professor, uw stelling raakt kant noch wal. Ten eerste: uw bewering dat de mensheid per generatie zal verdubbelen is inderdaad enkel verkoopbaar in de kleuterschool. Elke demograaf zal u uitleggen dat het kindertal afneemt naargelang de welvaart en het onderwijsniveau stijgen. De Verenigde Naties gaan ervan uit dat we in de richting gaan van 9 miljard mensen op aarde tegen 2050, waarna de bevolkingsgroei zich zou stabiliseren. Is die inschatting juist? Het is in elk geval onze ‘best guess’. Beter dan die van u in elk geval, die van de volstrekt hypothetische gedachte uitgaat dat elk koppel op aarde 4 kinderen zal krijgen. Waar haalt u het trouwens uit?
Maar nu even ernstig. Wat is het echte probleem? Het echte probleem is de vraag of wij met 9 miljard mensen op aarde de planeet leefbaar kunnen houden. Neen, zegt professor Vermeersch. En hij heeft daar wel een punt: indien 9 miljard mensen de ecologische voetafdruk van de huidige Westerling produceren, dan gaat onze planeet er onherroepelijk aan. Dat geldt trouwens ook voor 8 miljard, 7 miljard, 6 miljard, 5 miljard, …
Nu kun je aan de druk op onze planeet twee zaken doen: ofwel zorg je dat er minder mensen zijn, ofwel zorg je er voor dat de ecologische voetafdruk van elke mens gevoelig kleiner wordt. Vermeersch kiest voor het eerste. Wij wensen hem veel succes, maar tenzij hij een werelddictatuur instelt, met inbegrip van Endlösungspraktijken, zal hij er niet in slagen om het aantal aardbewoners gevoelig te verminderen. Hij gaf trouwens zelf aan dat je met onze huidige levenswijze maximum 1 miljard mensen op aarde zou mogen overhouden. Begin er maar aan.
Het alternatief is veel eenvoudiger: verminder de ecologische voetafdruk van elke aardbewoner. Begin met onze energieconsumptie en energieproductie drastisch te wijzigen. Enkel nog energie uit hernieuwbare bronnen, gecombineerd met een spectaculaire verbetering van de energie-efficiëntie en plots krijg je een factor 10-effect. (Met bevolkingsvermindering krijg je dat pas als je het aantal aardbewoners herleid tot 700 miljoen!).
Kies daarnaast voor een doorgedreven ‘cradle-to-cradle’ benadering, waardoor onze natuurlijke rijkdommen bewaard worden en de mensheid gaat nog een eeuwigheid mee.
Ik weet het, het is allemaal een beetje kort door de bocht. Maar ik was vorig jaar in China. Ik heb ze ontmoet, de ‘niet-bestaande’ kinderen, die officieel nooit geboren zijn. Toegegeven: hun ecologische voetafdruk is klein. Ze hebben geen recht op onderwijs, want ze bestaan niet. Ze hebben geen recht op medische verzorging, want ze bestaan niet. Ze hebben geen enkel recht. Zelfs niet het recht op leven. Maar dat, geachte professor, is niet uw zorg.