Meer plantaardige eiwitten op ons bord? Overheden overal ter wereld lijken er meer en meer warm voor te lopen. Dat zien we in het jaarlijkse rapport van het Good Food Institute. Onder andere Nederland springt eruit als ambitieuze voortrekker met een investering van 60 miljoen euro voor cellulaire landbouw. En België? We staan niet op de laatste plaats in de ranking, maar alles kan beter.
1 miljard dollar investering
Overheden hebben veel baat bij meer plantaardige voeding. Als 10% van de Belgen 20 jaar lang meer plantaardig zou eten, zou onze gezondheidszorg 1,55 miljard euro uitsparen. Een plantaardig dieet vermindert het risico op niet-overdraagbare ziekten zoals diabetes type 2, hartziekten, beroertes en bepaalde vormen van kanker. Daarnaast betekent het minder vleesproductie, minder broeikasgassen en minder stikstof.
Volgens het Good Food Institute mag de overheid dus met rede wat middelen op tafel leggen. Good Food Institute (GFI) is een internationale non-profit die zich inzet voor lekkere, betaalbare en toegankelijke plantaardige en innovatieve eiwitbronnen. Jaarlijks brengen ze een aantal “State of the Industry” rapporten uit. GFI berekende dat de subsidies van overheden in plantaardige eiwitten wereldwijd in 2022 verdubbelden ten opzichte van 2021. Toch gaat het om bescheiden cijfers: wereldwijd gaat het om slechts 1 miljard dollar (910 miljoen euro) aan publieke investeringen verspreid over “enkele jaren”. Volgens de Climateworks Foundation, is er nochtans elk jaar 10 miljard dollar nodig om de voordelen van de sector volledig tot hun recht te laten komen. Zo zou tegen 2050 een industrie van 1100 miljard dollar gebouwd kunnen worden, met 9,8 miljoen jobs.
Volgens recent onderzoek van Stanford University schenkt de Europese Unie echter 1.200 keer meer subsidies aan de klassieke veehouderij dan aan plantaardige alternatieven.
De grootste investeerders
Welke overheden spannen zich het meeste in? Frankrijk investeert 70,5 miljoen in verschillende projecten. Zo investeert het French National Research Agency 55 miljoen in onderzoek naar de productie en functionaliteit van verschillende alternatieve eiwitbronnen. Ook ondersteunen de federale en regionale overheid commercialisatie, in dit geval het ombouwen van een bestaande fabriek naar de productie van plantaardige vlees- en visfillets.
Buurland Nederland doet nog beter, met bijna 77 miljoen euro aan investeringen, waarvan de grote meerderheid in 2022. Hier steekt het bedrag van 60 miljoen euro aan het nationaal groeifonds voor kweekvlees er met kop en schouders bovenuit.
Buiten Europa zijn er natuurlijk nog veel “big spenders”: Canada investeerde sinds 2016 al meer dan 200 miljoen dollar, Australia 126 miljoen en Singapore wel 253 miljoen.
België?
Wat kan België hieruit leren? Er is nog veel ruimte om de plantaardige sector verder te ondersteunen. In de eerste plaats mist een duidelijke en geïntegreerde visie over voeding, en in het bijzonder de eiwittransitie, met duidelijke prioriteiten en meetbare doelstellingen op federaal niveau. Onderwijs, publieke innovatie en onderzoek en draagvlakcreatie bieden kansen, bijvoorbeeld via onderzoeksprojecten die plantaardige voeding lekkerder en goedkoper kunnen maken door te spelen met textuur, structuur of het eiwitgehalte.
Geld alleen maakt niet gelukkig
Zijn investeringen de enige manier waarop overheden kunnen inspelen op de eiwittransitie? Uiteraard niet. Overheden kunnen hun burgers correct informeren over de voordelen van meer plantaardige voeding. Ze kunnen deze positieve boodschappen consistent meenemen in verschillende beleidsdomeinen en via de wetgeving drempels wegnemen. Die voorstellen overhandigden we recent nog aan Vlaams minister van Economie, Innovatie, en Landbouw Jo Brouns. Het behouden van herkenbare benamingen van plantaardige producten, is daar zeker één van.
