Europa moet volgens de richtlijn hernieuwbare energie tegen 2020 twintig procent van haar energieverbruik uit hernieuwbare bronnen halen. Een belangrijk aandeel van deze energie zal opgewekt worden door het gebruik van biomassa. Om negatieve effecten van een toenemend gebruik van biomassa te vermijden, is het uiterst belangrijk dat enkel duurzame biomassa wordt ingezet.
Voor biobrandstoffen en vloeibare biomassa werden al – jammer genoeg te beperkte - Europese duurzaamheidscriteria geïntroduceerd. Voor vaste en gasvormige biomassa kreeg de Europese Commissie de opdracht om tegen eind 2009 een voorstel voor duurzaamheidscriteria te lanceren. Vorige week verscheen dan eindelijk het langverwachte rapport van de Europese Commissie. Logischerwijs zouden we ook voor deze stromen bindende criteria mogen verwachten. Niet dus. De Commissie geeft in haar rapport enkel een aantal aanbevelingen voor duurzaamheidscriteria, en laat het aan de lidstaten over om al dan niet bindende criteria te introduceren voor biomassa.
Hiermee negeert de Europese Commissie de resultaten van een ruime stakeholdersbevraging waarin 90 procent van de stakeholders pleitte voor de invoering van bindende Europese duurzaamheidscriteria. Eind vorig jaar pleitte overigens ook de Benelux bij de Europese Commissie voor bindende duurzaamheidscriteria op Europees niveau.
De aanbevelingen van de Commissie zijn meer dan een zware teleurstelling. In plaats van een oplossing te bieden voor het klimaatprobleem, dreigen er bijkomende problemen gecreëerd te worden. Talloze rapporten tonen immers aan dat de groeiende vraag naar biomassa negatieve effecten kan hebben voor de biodiversiteit en de voedselvoorziening. Bovendien leidt het gebruik van biomassa niet noodzakelijk tot reducties in de CO2-uitstoot. Een recent rapport van het Europees milieuagentschap toont aan dat dit zeer sterk afhangt van waar en wanneer welke biomassa geteeld wordt en hoe deze wordt omgezet naar energie.
Door een bindende doelstelling voor hernieuwbare energie voorop te stellen, maar hier geen duurzaamheidscriteria voor biomassa tegenover te stellen, wordt een race to the bottom gecreëerd waarbij men op zoek zal gaan naar de goedkoopste – en vaak ook meest schadelijke – vormen van biomassa. We roepen het Europese parlement en onze ministers dan ook op om het voorstel van de Commissie te verwerpen en te pleiten voor effectieve en robuuste Europese duurzaamheidscriteria.