De Europese Commissie blijft erg bezorgd over de kwaliteit van het Vlaamse oppervlakte- en grondwater. Zo blijkt uit het antwoord van Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege op een vraag over de onderhandelingen met Europa, die deze week werd gesteld in de Commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement. De landbouw veroorzaakt nog steeds ernstige nitraat- en fosfaatvervuiling van het oppervlakte- en grondwater. Om die vervuiling in te perken vaardigde Europa in 1991 de Nitraatrichtlijn uit. Nu, 20 jaar later, is het probleem in Vlaanderen nog altijd prangend.
In uitvoering van de Nitraatrichtlijn moet elke lidstaat vierjaarlijks een actieprogramma opstellen, in overleg met de Europese Commissie. Het laatste actieprogramma van Vlaanderen resulteerde in het nieuwe mestdecreet, dat op 1 januari 2007 van start ging. Het actieprogramma loopt eind 2010 af, en Vlaanderen is druk in overleg met de Europese Commissie over de evaluatie van het aflopende actieprogramma en de inhoud van het volgende actieprogramma.
Aangezien de waterkwaliteit in Vlaanderen nog steeds een van de slechtste in de EU is, legt de Europese Commissie sterk de nadruk op het halen van de milieudoelstellingen uit de Nitraatrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water. Alle maatregelen in het uit te werken actieprogramma moeten in het teken staan van het bereiken van de milieudoelstellingen, zo stelt de Europese Commissie. De minister zegt “verrast te zijn dat [de Europese Commissie] vooral focust op resultaten die we niet halen”. Wij zijn dan weer verrast dat onze milieuminister niet wenst te focussen op het halen van de milieudoelstellingen. Er was, na het invoeren van het nieuwe mestdecreet, in 2007 en 2008 een stevige stap vooruit gezet. Het aantal MAP-meetpunten waar de nitraatnorm werd overschreden, daalde gevoelig. Maar de voorbije jaren werd de uitvoering van een aantal bepalingen uit het decreet alweer geschrapt. De vooruitgang is in 2009 alweer tot stilstand gekomen. Wij denken dat het de hoogste tijd is dat de minister, in overleg met de milieubeweging en de landbouworganisaties, nagaat waar het is misgelopen, en dat er een nieuwe impuls wordt gegeven aan het mestdecreet. De milieubeweging heeft alvast voorstellen klaar.