Afgelopen week berichtten verschillende media dat de luchtkwaliteit in Antwerpen er sinds de lage-emissiezone (LEZ) op achteruit is gegaan. Er zijn in Antwerpen meer overschrijdingen van de fijnstofdrempel opgetekend dan vorig jaar, toen er nog geen LEZ was. De gebruikte indicator meet het effect van de LEZ niet goed, want verkeer heeft maar een beperkt aandeel in de fijn stof emissies. In diverse landelijke gemeenten zónder LEZ is dit jaar ook meer fijn stof gemeten dan vorig jaar. Conclusie: weersomstandigheden en achtergrondvervuiling uit het buitenland spelen een rol in de cijfers.
Fake news
Het officiële meetnet van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) meet op diverse plaatsen in Vlaanderen het fijnstofgehalte in de lucht. Het gaat daarbij veelal om PM10, dat zijn stofdeeltjes met een grootte van minder dan 10 micrometer. Dat is de grovere fractie van fijn stof. Ook luchtvervuiling door verwarming, houtverbranding of landbouw hebben een belangrijk aandeel in die fractie. Verkeer heeft maar een beperkt aandeel in de PM10-fractie. Voor vervuiling door verkeer is ‘Black Carbon’ of dieselroet een betere indicator. Dat is de fijnste fractie van het fijn stof, die voor meer dan 90% afkomstig is van (diesel)wagens.
Om de impact van de LEZ op luchtkwaliteit te beoordelen, moet dus vooral gekeken worden naar dieselroet. De cijfers die in de pers werden gebruikt, gaan echter over PM10, wat een verkeerde indicator is om de impact van een LEZ te meten. Uit tal van buitenlandse steden met een LEZ blijkt dat het dieselroet daar gevoelig afneemt, zelfs tot – 40%. En aangezien dieselroet de meest schadelijke fractie is voor de gezondheid, zorgt een LEZ dus wel degelijk voor gezondere lucht.
No Emission Zone
Om op termijn tot een écht gezonde luchtkwaliteit te komen, waarbij we ook voldoen aan de normen van de wereldgezondheidsorganisatie, zal echter meer nodig zijn dan een Lage Emissie Zone. Daarvoor moeten we van een Low naar een No Emission Zone. Dat kan door in deze zone enkel nog elektrische of hybride voertuigen in e-stand toe te laten. En wagens op fossiele brandstoffen volledig te weren. Parijs geeft alvast het goede voorbeeld en wil vanaf 2030 alle diesel- en benzinewagens weren uit de stad.
