Distributienetbeheerder Eandis heeft op de vooravond van 1 mei een merkwaardige aanval geopend op de ontwikkeling van groene stroom.
Waarover gaat het? Eandis moet van de overheid een deel van de groenestroomcertificaten voor zonnepanelen – en enkel en alleen voor zonnepanelen – doorrekenen aan de consument. Het gaat over gemiddeld 5 euro per jaar per aangesloten consument. Peanuts dus. Dit zou kunnen oplopen tot 20 euro per aansluiting per jaar tegen 2020. Nog steeds een marginaal en irrelevant bedrag (het eenvoudig veranderen van stroomleverancier levert de gemiddelde consument een veelvoud op). Maar Eandis spreekt plots over een stijging van de elektriciteitstarieven met 20 procent tegen 2013. Het bedrijf slaagde er niet in haar cijfers te onderbouwen.
Het gevolg is in elk geval een soort paniekreactie. Plots waren tal van politici en media gefocust op de uitgaven voor groene stroom. Niemand leek zich de vraag te stellen waar de cijfers vandaan kwamen en vooral niet of het nu echt zo’n toeval was dat Eandis – ten slotte een bedrijf dat grotendeels onder controle van Electrabel staat – precies op 1 mei deze aanval opende, met een uitdrukkelijke verwijzing naar het feit dat de (arme) buur voor de (rijke) buur moet opdraaien. Was het hier de bedoeling om een wig te drijven tussen de socialisten en de keuze voor groene stroom?
Om de euro’s zelf gaat het hier ten gronde niet. Eenvoudig veranderen van energieleverancier levert de consument een veelvoud op van de hier genoemde bedragen. Greenpeace berekende dat een gemiddeld gezin jaarlijks 142 euro betaalt aan Electrabel voor de afgeschreven kerncentrales. (http://www.greenpeace.org/belgium/). Maar over 5 euro ontstaat grote commotie. Wie loont de misdaad? Het is een terechte vraag. In dit geval is het duidelijk: massale ontwikkeling van groene stroom vormt een fundamentele bedreiging voor het monopolie van Electrabel. Het bedrijf beseft dit des te meer nu haar poging om haar monopoliepositie te verstevigen door het langer open houden van de kerncentrales op de helling staat. Het ziet er naar uit dat Electrabel nu pas echt de aanval op de groene stroom heeft ingezet.
Bond Beter Leefmilieu roept in elk geval alle gewetensvolle politici op om zich van deze bizarre aanval op groene stroom te distantiëren en duidelijk te stellen dat onze toekomst, onze economie en ons welzijn alle belang hebben bij het verdwijnen van het monopolie van Electrabel en de invoering van groene stroom.
Waar komen de cijfers in dit dossier vandaan? Hieronder wat meer verduidelijking.
De distributienetbeheerder is verplicht om de groenestroomcertificaten voor zonnepanelen, 1 per 1000 kWh groene stroom, op te kopen aan een minimumprijs (momenteel 350 euro gedurende 20 jaar). Eandis kan een deel van deze kosten recupereren door de groenestroomcertificaten te verhandelen. De marktwaarde van een groenestroomcertificaat is momenteel ca 105 euro, Eandis betaalt met andere woorden uiteindelijk ca. 245 euro per certificaat. Deze kost wordt door Eandis aan zijn klanten doorgerekend in het distributienettarief. De komende jaren zal de kost voor nieuwe aansluitingen systematisch afnemen en valt ook te verwachten dat het verschil tussen de kostprijs en de marktprijs krimpt. Maar het totale budget zal natuurlijk groeien, omdat de aangegane verbintenissen voor 20 jaar gelden.
In de pers spreekt Eandis over een kostprijs van 30 miljoen euro, of zo’n 60 euro per gezin met een gemiddeld verbruik. Eandis kan die cijfers echter niet onderbouwen. Volgens de berekeningen van BelPV, de federatie van de zonneproducenten, betaalt een doorsnee gezin met een verbruik van 4.000 kWh per jaar in 2009 op zijn elektriciteitsfactuur ongeveer 5 euro voor de subsidiëring van zonnepanelen. Door de daling van de prijs voor groenestroomcertificaten voor nieuwe zonnestroominstallaties worden de kosten ook in de toekomst onder controle gehouden. Tien maal meer zonnepanelen in 2020 zou volgens BelPV betekenen dat we een vier maal hogere toeslag dan vandaag betalen, of maximum 20 euro per gezin in de periode 2017-2020. We zitten ver af van de 60 euro die Eandis naar voor schuift, maar waarvoor ze geen onderbouw aanlevert.
Een tweede element waarvoor Eandis geen uitleg heeft, is het feit dat het bedrijf ook ‘offshore windenergie’ in haar berekeningen betrekt. De kosten van offshore windenergie worden niet in de distributienettarieven verrekend. Eandis heeft daar dan ook niets mee te maken. Laat staan dat ze haar tarieven zou mogen verhogen met kosten waar ze niet voor betaalt.