Verwarmen zonder fossiele brandstoffen? Gent toont de weg

Hoe kan een stad werken aan fossielvrije verwarming? Indra Van Sande van het klimaatteam van stad Gent gaf tijdens Connect2Change inzicht hoe ze in de Arteveldestad aan een gebiedsdekkend warmtezoneringsplan werken naar het voorbeeld van Amsterdam. Ook andere steden gaan aan de slag met groene warmte en krijgen daarbij hulp. 

Kaart inkleuren

Gent begon met zijn grondgebied, op basis van GIS, in te kleuren in meer dan 30 gebouwtypes, gaande van arbeidersrijwoningen of lintbebouwing over collectieve woonblokken tot villawijken. Door die gegevens te combineren met het gemiddeld bouwjaar en een desktop analyse via google streetview, kan je een inschatting maken over de nood aan energie-efficiëntie per stadssector. Het resultaat: een stadskaart ingekleurd met 20, 40 of zelfs 60% energiebesparingspotentieel. Deze informatie is cruciaal om nadien de verschillende energieconcepten toe te wijzen aan de verschillende wijken: full electric met groene stroom, collectieve groene warmte via een warmtenet, groen gas of biomassa.

Het eerste ontwerp van een warmtezoneringskaart voor Gent kleurde vooral licht en donkerblauw: luchtwarmtepompen en ondiepe geothermische warmtepompen. In de stadskern gaf een oranje kleur aan dat er kansen lagen voor een warmtenet. Paars wees haven - en industriegebieden aan voor groen gas. 

Expertisecentrum op komst

De opmaak van zo’n warmtezoneringskaart is erg arbeidsintensief en moeilijk te automatiseren zonder extra data. Zelfs een stad als Gent kan de uitdaging van het vergroenen van de warmte niet alleen aan. Gelukkig zien we in Vlaanderen steeds meer overheden zich buigen over deze taaie knoop. In Vlaams-Brabant gaan Dilbeek, Asse en Tienen aan de slag onder de vleugels van Kelvin Solutions, in Oost-Vlaanderen krijgen Zelzate, Dendemonde en Aalst hulp via de provincie. Intercommunale Leiedal werkte een streekvisie warmte uit voor haar gemeenten. Maar ook steden als Roeselare, Eeklo en Antwerpen zijn al stevig uit de startblokken geschoten. 

En er is een stroomversnelling op komst: de Vlaamse overheid kondigde vorige maand de een expertisecentrum voor lokaal klimaatbeleid aan. Dat expertisecentrum zal alle Vlaamse lokale besturen ondersteunen bij de opmaak van hun warmtezoneringsplannen. 

> Bekijk de presentatie

Groene warmte

Meer over Groene warmte