Tournevie: topgereedschap voor iedereen

Aan een goeie boormachine ben je al gauw meer dan honderd euro kwijt. De vraag is of dat geld wel goed besteed is. De kans is groot dat je het toestel maar een paar keren gebruikt, en dat het verder stof ligt te vergaren in de kelder.  

De Brusselse gereedschapsbibliotheek Tournevie biedt een oplossing bieden voor die onlogische situatie. Tournevie werkt net als een gewone bib: in ruil voor een jaarlijks lidgeld krijg je onbeperkte toegang tot een breed scala van kwaliteitsgereedschap, dat je kunt gebruiken om spullen te herstellen bij je thuis. 

Lang leve goede spullen

In het kort: Tournevie is een betaalbaar en ecologisch alternatief voor duurdere verhuur- of verkoopzaken. Neen aan de wegwerpmaatschappij, lang leve goede spullen die we met zijn allen delen, dat is het idee. 

Het project wordt volledig gerund door vrijwilligers. Bezieler is Olivier Beys, overdag beleidsmedewerker bij WWF, die de gereedschapsbibliotheek samen met twee kompanen op poten zette. Een van hen is Thomas Opsomer. Thomas is ‘herstelingenieur’ bij iFixit, een wereldwijde organisatie die open source-reparatiehandleidingen uitwerkt en gratis aanbiedt, voor alles van smartphones tot auto’s. 

“Ik heb lang in de gereedschapssector gewerkt en ergerde me daar blauw aan die goedkope spullen die meteen stuk gaan en niet te herstellen zijn. Dat is niet alleen slecht voor het milieu, het heeft ook een sociale component: wie geen geld heeft, is wel verplicht minder kwaliteitsvol materiaal te kopen.” Niet zo bij Tournevie, daar kost een jaar lidmaatschap 20 euro.

Ontmoetingsplek

En het is ook nog eens een fijne ontmoetingsplek voor Brusselaars uit de buurt, vertelt oprichter Olivier Beys. “Onze leden hebben verschillende achtergronden. Hier komen diverse mensen met elkaar in contact: studenten, kunstenaars, gezinnen die het niet breed hebben. Het grote plan is om een reeks soortgelijke gereedschapsbibs te maken in heel Brussel.” 

Zo ver zijn ze nog niet, maar Tournevie doet het alvast goed. De vestiging opende zijn deuren in 2015. Olivier: “We haalden ons startkapitaal op via een crowdfunding en hadden bij de opening al genoeg leden om break-even te draaien. Daarmee zijn we begonnen, in een gebouw aan de Vismarkt vlak bij de Sint-Katelijnekerk.” 

Nu, een goed jaar later, is de bib verhuisd naar een nieuwe stek op de Hoogstraat, in het hart van de Marollenwijk. Bijna vierhonderd mensen zijn intussen lid, en vijftien vrijwilligers houden de boel draaiende. Tournevie werkt er samen met Les Débrouillardes/De Plantrekkers, een organisatie die workshops en cursussen klussen geeft. En binnenkort verhuren ze er ook een atelier. Zodat je meteen alles wat je nodig hebt om aan de slag te gaan onder één dak hebt.

Kortrijk en Mechelen

Ook in Kortrijk kun je al enkele jaren terecht bij een gereedschapsbibliotheek, die volgens dezelfde principes werkt. De Instrumentheek vind je aan de Diksmuidekaai, in de oude politiekazerne. En in Mechelen is een enthousiast groepje burgers druk bezig de Klusbib uit de grond te stampen. En als alles goed gaat, kun je straks ook daar boormachines en wipzagen uitlenen.

Repair Cafés

Ook de Repair Cafés zijn een mooi initiatief die passen in het duurzaamheidskader. Dit zijn gratis bijeenkomsten waar buurtgenoten elkaar op vrijwillige basis helpen bij het herstellen van allerlei voorwerpen: kleding, elektrische toestellen, meubels, fietsen, computers… Je neemt je kapotte spullen mee naar een Repair Café en gaat samen met de (vrijwillige) deskundigen ( elektriciens, naaisters, timmerlieden… ) aan de slag. Gereedschap en materiaal zijn aanwezig om alle mogelijke herstellingen uit te voeren. Bezoekers leren dat herstelling een goed alternatief is voor weggooien, maar vooral dat dit alternatief ook voor hen bereikbaar is. Het concept helpt de afvalberg te verkleinen en draagt bij aan een mentaliteitsverandering door mensen warm te maken voor een duurzame samenleving. Net als Tournevie is het ook een sociaal evenement: buurtgenoten ontmoeten elkaar op een nieuwe, verrassende manier. Dat leidt tot nieuwe contacten in de buurt en bevordert de sociale cohesie.

> www.repaircafe.be

Met “Onze circulaire toekomst” willen we de aandacht vestigen op Belgische voorbeelden van beloftevolle doorbraken in de circulaire economie. We zetten nieuwe concepten in het licht waarbij bijvoorbeeld het eigenaarschap van of de verantwoordelijkheid over een product ergens anders komt te liggen.

Circulaire businessmodellen

Meer over Circulaire businessmodellen