Het plan waar honderden miljoenen landbouwsubsidies per jaar vanaf hangen is bewust juridisch erg wankel opgesteld.

Milieubeweging stelt Europese procedure in om misleiding door Brouns aan te kaarten

Het plan waar honderden miljoenen landbouwsubsidies per jaar vanaf hangen is bewust juridisch erg wankel opgesteld.

De Europese Commissie zette begin december het licht op groen voor het strategische landbouwplan van Vlaanderen. Eerder had ze nog forse kritiek geuit op het Vlaamse plan, maar na ‘zogezegde’ bijsturingen kwam er dan toch een goedkeuring. Natuurpunt en BBL menen dat de Europese Commissie een rad voor de ogen is gedraaid en roepen nu voor het eerst een Aarhus-procedure in om de Commissie te waarschuwen voor deze misstap. 

Effecten op milieu niet van belang?

Begin december werd het Vlaams landbouwplan goedgekeurd door de Europese Commissie. Dat plan was ingediend zonder bespreking binnen de Vlaamse Regering. Al snel werd ook duidelijk dat er geen passende beoordeling (een studie die de effecten op natuurgebied onderzoekt) en geen goedgekeurd plan-MER (een rapport dat de effecten op milieu onderzoekt) was bijgevoegd. Laat staan dat er een doorwerking van de bevindingen uit die rapporten plaatsvond. Nochtans een absolute vereiste. Tijdens de officiële opening van Agriflanders vorige week stelde Brouns opnieuw dat “we nu moeten vaststellen dat het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) de passende beoordeling over het Vlaams GLB onvoldoende kwaliteitsvol vindt, terwijl we wel een akkoord hebben van Europa.” Hiermee geeft hij expliciet aan dat hij en zijn administratie de Commissie een rad voor de ogen hebben gedraaid met onvolledige informatie.

Ineke Maes, beleidsmedewerker landbouw bij Bond Beter Leefmilieu stelt vast: “Het plan waar honderden miljoenen landbouwsubsidies per jaar vanaf hangen is dus bewust juridisch erg wankel opgesteld. Een kaakslag voor landbouwers én maatschappij die zoveel te winnen hebben bij een inhoudelijk goed  en maatschappelijk gedragen GLB.”

Klimaatrobuust

Het GLB, ons Vlaams landbouwbeleid, moet zich richten op de enorme uitdagingen van deze tijd. Om in de toekomst goed te kunnen boeren, moet het beleid nu anticiperen: de opdracht is de landbouwsector weerbaar maken voor de klimaatverandering en de sector betrekken in het versterken van de biodiversiteit en landschap. Daarom moet het GLB doelgericht inspanningen steunen van landbouwers die hier werk van maken. Publiek geld, zowel Europees als Vlaams, moet maximaal ingezet worden om de sector te ondersteunen in de omslag naar een klimaat- en milieuvriendelijke landbouw.

Aarhus als breekijzer

De Aarhus regelgeving geeft milieu- en natuurverenigingen sinds 2021 de optie om een beslissing van de Europese Commissie kritisch in vraag te stellen. Deze keuze wordt nu door Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu voor het eerst aangegrepen. De Commissie wordt op die manier gevraagd een stap terug te zetten en haar beslissing te herevalueren op basis van haar eigen milieuwetgeving. Zo krijgt ze zelf de kans haar beslissing te herzien, zonder tussenkomst van een rechter. Het is de ultieme mogelijkheid om beslissingen die in snelheid genomen zijn, of door de mazen van het net geglipt zijn, te heroverwegen en juridisch robuust te maken. De natuur- en milieuverenigingen voelen zich gesterkt door de adviezen van de verschillende Vlaamse milieu- en natuuradministraties, waaruit de schendingen van de (Europese) wetgeving klaar en duidelijk blijken. Zo geeft één van de adviezen aan dat het onvoldoende is om maatregelen op te sommen die in theorie zouden kunnen bijdragen aan bepaalde uitdagingen. Er moet gekeken worden naar het geheel van maatregelen: hoe zal het héle landbouwplan bijdragen aan de omgeving?

Jos Ramaekers, beleidscoördinator van Natuurpunt stelt: “De inkomenssteun aan landbouwers op wankele fundamenten bouwen, en hen bovendien door middel van het niet grondig onderbouwen van die steun naar een onzekere toekomst leiden, is nog los van de potentieel negatieve milieu-en natuurimpact niet het te bewandelen pad. Niet voor Vlaanderen en niet voor Europa”. De hamvraag voor Europa is nu of ze haar eigen milieu- en natuurregels zal durven toepassen en laten doorwerken, ook in het landbouwbeleid. Een historisch kantelpunt dringt zich op.

Landbouw Natuurpunt

Meer over Landbouw