Kernreactor mag opnieuw geld putten uit een lege staatskas

Met veel trots kondigde de federale regering aan dat ze 558 miljoen euro investeert in het MYRRHA-project, een onderzoeksproject voor een nieuw type kernreactor. Die aankondiging volgde op het nieuws dat diezelfde regering kampt met een begrotingstekort van minstens vijf miljard euro. Waarom blijft de regering geld putten uit een lege staatskas om verder een nucleaire koers te varen?

Miljard belastinggeld

De keuze om te investeren in de onderzoeksreactor is niet nieuw. Ondanks begrotingsproblemen besliste de regering in 2010 al eens om 384 miljoen euro vrij te maken voor het project. Met de nieuwe schijf geld zal er in totaal dus bijna 1 miljard euro belastinggeld naar MYRRHA vloeien.

Vier redenen waarom het project een slecht idee is:

1: Geen oplossing voor kernafval

MYRRHA wordt verkocht als een onderzoeksproject dat het kernafvalprobleem zal oplossen. Dat klopt niet. De bedoeling van MYRRHA is om langlevende of erg radiotoxische isotopen uit het kernafval te scheiden en vervolgens in een kernreactor verder te bestralen om ze om te vormen tot andere, minder langlevende of minder radiotoxische isotopen. In plaats van honderdduizenden jaren, zou de hoge radioactiviteit van het afval in het beste geval “slechts” duizenden of honderden jaren duren. Met andere woorden: de radioactiviteit wordt niet weggewerkt, maar wel omgezet in andere radioactieve stoffen, waarvoor ook nog eeuwenlange berging zal nodig zijn. Als het project hier al in zou slagen, kan het deze manier van afvalverwerking niet eens toepassen op de 700 ton kernafval die in België al heropgewerkt en verglaasd is.  

2: Mogelijke bron van kernwapens

In de feiten is MYRRHA een nieuw type kernreactor aangedreven door een deeltjesversneller. In zo’n “4e generatie” kernreactor wil men technologieën ontwikkelen om plutonium te produceren en te scheiden. Dit kan de afstand tussen burgerlijke en militaire toepassingen verkleinen en houdt dus een aanzienlijk risico in. Willen we in deze tijden investeren in een technologie die de kans op nucleair terrorisme sterk vergroot?

3: Te risicovol en onnodig voor geneeskunde

De onderzoekers stellen dat het MYRRHA-project cruciaal is voor de productie van medische isotopen. Maar dat is schieten met een kanon op een mug. Voor de productie van dergelijke isotopen is geen risicovolle reactor van het MYRRHA-type nodig; daarvoor volstaan deeltjesversnellers die veel goedkoper zijn en die je ook perfect bij de ziekenhuizen zelf kan plaatsen. Zo zijn die ziekenhuizen niet langer afhankelijk van één centrale productieplaats bij een nucleaire onderzoeksinstelling.

4: Een bodemloze financiële put

Tot slot rijzen er sterke vragen over het totale kostenplaatje. Die kosten zijn hoogst onzeker en zouden, ook volgens de OESO, nog sterk kunnen oplopen. Ter illustratie: tijdens een hoorzitting in de Senaat in 2011 sprak de programmadirecteur van het onderzoeksproject nog over 960 miljoen euro en uitbatingskosten van 46 tot 70 miljoen euro. Vandaag stelt men dat het project in totaal zo’n 1,6 miljard euro zou kosten. De ervaring leert ook dat het bijzonder moeilijk blijkt om buitenlandse financierders te vinden om het plaatje rond te krijgen. De zekerheid van buitenlandse financiering was in het verleden nochtans een voorwaarde voor verdere overheidsfinanciering.

Afstappen van kernenergie?

Voor de zomer bevestigde de regering de kernuitstap in het energiepact. Diezelfde regering herbevestigt nu de wil om honderden miljoenen te investeren in een nieuw type kernenergie, dat niet veilig is, nog steeds kernafval produceert en zeer duur is.  Staatssecretaris van Handel Pieter De Crem kreeg zelfs de titel “nucleair gezant” om op zoek te gaan naar buitenlands geld voor het MYRRHA-project. Bovendien komen onderzoeksprojecten voor nieuwe types kernenergie, zoals het MYRRHA-project, in aanmerking voor geld uit het energietransitiefonds, een fonds gespijsd door Electrabel in ruil voor de levensduurverlenging van Doel 1 en Doel 2. Wil de regering echt af van kernenergie? Het bovenstaande doet het tegendeel vermoeden.

Kernuitstap

Meer over Kernuitstap