- © Maksum Kaharlytskyi

Europees voorstel om scheepvaart te vergroenen, schiet tekort

 - © Maksum Kaharlytskyi

De Europese scheepvaartsector is verantwoordelijk voor 130 miljoen ton CO2, wat overeenkomt met de totale uitstoot van België. De uitstoot door de mondiale scheepvaart is vorig jaar zelfs met 5% gestegen ten opzichte van 2020. Om de ommezwaai richting vergroening te maken, schieten de huidige Europese beleidsvoorstellen tekort. Via allerhande uitzonderingsregels zou ruim de helft van de schepen vrijgesteld worden van maatregelen om hun uitstoot in te perken. 

Maritieme ETS en groene brandstoffen

In juli 2021 heeft de Europese Commissie een reeks voorstellen gepubliceerd om de maritieme sector koolstofarm te maken. Hoe ze dat plant te doen? Met een uitbreiding van het emissiehandelssysteem richting de scheepvaart (Maritieme ETS) en via een verplichting om broeikasgasarme brandstoffen te gebruiken (FuelEU). Belangrijkste pijnpunt: de voorstellen zullen alleen van toepassing zijn op schepen van meer dan 5.000 gross tonnes (GT), lees: grote containerschepen, bulkschepen en olietankers. Bovendien zullen een hele resem scheepstypes onder de regelgeving uitkomen, zoals offshore-vaartuigen, vissersvaartuigen, militaire boten en luxejachten. Volgens T&E zou daarmee in totaal ruim de helft van alle schepen buiten schot blijven. De totale CO2-uitstoot van de vrijgestelde schepen bedraagt 25,8 Megaton, dat is zowat de totale CO2-uitstoot van Denemarken in 2020. Bovendien blijkt de totale uitstoot van die vrijgestelde schepen fors hoger dan de uitstoot van schepen die onder de nieuwe regeling zouden vallen. 

Belangrijkste pijnpunt: de voorstellen zullen alleen van toepassing zijn op grote containerschepen, bulkschepen en olietankers.

Hoe het wél kan werken

Doordat zoveel vaartuigen vrijgesteld worden, is het huidige voorstel volstrekt onvoldoende. De drempel verlagen tot 400 GT en offshore-vaartuigen opnemen in het Europees voorstel is cruciaal. Om de administratieve lasten verder te verminderen voor schepen die jaarlijks niet veel varen, zouden de beleidsmakers een ‘koolstofdrempel’ kunnen overwegen. Concreet: schepen van meer dan 400 GT moeten dan pas aan de ETS-regels voldoen als ze meer dan 1.000 ton CO2 uitstoten.

Opmerkelijk is dat de Nederlandse redersvereniging zich niet langer principieel verzet tegen een Europese CO2-heffing voor schepen of een opname in het ETS-systeem, terwijl ze voorheen het gebrek aan mondiaal kader aanwees als tegenargument. Volgt de Belgische rederij?

Vrachtverkeer Waterstof

Meer over Vrachtverkeer, Waterstof