Na het akkoord om het aandeel hernieuwbare energie tegen 2030 op te trekken van 27% naar 32%, raakten de drie Europese instellingen het dinsdag ook eens om het doel voor energiebesparing op te trekken naar 32,5% tegen 2030. Woensdag klopten ze de Governance Richtlijn af, de wettekst die bepaalt hoe Europa haar energiedoelstellingen moet waarmaken. De akkoorden zijn een verbetering tegenover de vorige, maar blinken nog steeds niet uit in ambitie. Onder meer België stond op de rem.
We maken het onszelf moeilijk
Volgens het akkoord moet Europa 32,5% energie besparen tegen 2030. Alleen: alles onder de 40% energiebesparing betekent dat we het onszelf moeilijker en duurder maken om de doelstellingen van het Parijsakkoord te halen. Energiebesparing is namelijk de goedkoopste en meest effectieve manier om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Gelukkig werd in het akkoord opgenomen dat de doelstelling van 32,5% herzien wordt tegen 2023. Dat houdt de deur op een kier voor meer ambitie binnen vijf jaar, als opnieuw duidelijk wordt dat de kosten van nieuwe technologieën gedaald zijn en de urgentie van het klimaatprobleem nog nijpender geworden is. Het systeem van een jaarlijkse besparingsdoelstelling wordt voortgezet na 2020, maar jammer genoeg niet op volle kracht. De lidstaten moeten slechts 0,8% energie besparen per jaar. Opnieuw een gemiste kans.
Wat als?
Het akkoord over de Governance Richtlijn is een verbetering ten opzichte van het voorstel van de Commissie, maar ook hier schiet de tekst wat tekort. De finale overeenkomst compenseert het gebrek aan bindende doelstellingen voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie niet. De hamvraag blijft wat Europa kan doen als bepaalde lidstaten hun doelstellingen niet halen.
Toch is Europees commissaris voor Energie Miguel Arias Cañete positief: “Door het optrekken van doelen voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie, zal Europa binnen de VN-klimaatonderhandelingen haar ambitie kunnen verhogen naar 45% uitstootreducties”, zegt hij. Als dat ook China en andere landen aanmoedigt om meer te doen, heeft Europa toch al een goede zet gedaan.
Nefaste rol van België
België heeft een kwalijke rol gespeeld in de onderhandelingen. Ondanks de ronkende klimaatretoriek van energieministers Tommelein en Marghem, sloot België zich aan bij steenkoollanden als Hongarije en Polen. Dwarsligger bleek Vlaanderen te zijn, onder impuls van N-VA. De schade voor de partij en voor België is aanzienlijk. Al de ons omringende landen vragen namelijk meer ambitie. Vlaanderen en België staan nu te kijk als klimaatsaboteurs. Onze slechte score in de klimaatranking van de ngo Climate Action Network (CAN) is volledig terecht.
Full speed ahead
Alle ogen zijn nu gericht op de nationale klimaat- en energieplannen, waarvan het eerste ontwerp tegen eind dit jaar op tafel moet liggen. Zullen die plannen ambitieus genoeg zijn en in lijn liggen met de doelstellingen van het Parijsakkoord? BBL vraagt de Vlaamse Regering alvast om een flinke tand bij te steken.
