Foto Jörg Farys

Dit leverde de klimaattop in Bonn op

Foto Jörg Farys

Afgelopen zaterdag eindigde de klimaatconferentie in Bonn. Zoals voorspeld niet de conferentie van de grote beslissingen, maar een technische COP die de fundamenten voor de onderhandelingen in Polen in 2018 legde. Hoe verliepen de gesprekken en welke resultaten boekten de landen? Een overzicht van enkele belangrijke topics die de revue passeerden. 

Ambitie moet de hoogte in

De onderhandelaars hebben besloten om de zogenaamde Talanoa-dialoog op te starten. Die dialoog wil nagaan of er vooruitgang geboekt wordt in het bereiken van dé cruciale doelstelling uit het Parijsakkoord: de opwarming van de Aarde beperken tot 2°C, en bij voorkeur tot 1,5°C. Op basis daarvan kunnen de nationale klimaatplannen geüpdatet worden tegen 2020. Die update zal nodig zijn, want met de huidige nationale doelstellingen stevenen we af op een opwarming van meer dan 3°C.

De Talanoa-dialoog start in januari 2018 met een voorbereidende technische fase. Tijdens die fase kunnen experten, het middenveld en partijen hun inzichten formuleren. Het technische luik moet uitmonden in concrete aanbevelingen voor de COP24 in Polen, waar de politieke beslissingen uiteindelijk zullen vallen. De lancering van het nieuwe “IPCC 1.5C special report” in oktober vormt een sleutelmoment bij de voorbereidende gesprekken.

Spelregels laten op zich wachten

De landen maakten maar een matige vooruitgang in het opstellen van het Paris Rulebook. Dat document beschrijft de nodige technische regels en processen om het Parijsakkoord te verwezenlijken. De bedoeling was om tijdens de top in Bonn een draft van deze implementatierichtlijnen op te stellen. Dat is niet gelukt: er zullen het komende jaar bijkomende onderhandelingen nodig zijn om het handboek klaar te krijgen tegen de COP24 in Polen.

Ontwikkelingslanden kaarten gebrek aan pre-2020 actie aan

Aan het begin van de klimaatconferentie klaagden enkele ontwikkelingslanden aan dat de rijke landen onvoldoende inspanningen deden om hun verbintenissen voor de periode 2013-2020 na te komen. Deze engagementen staan los van het klimaatakkoord van Parijs, dat pas na 2020 in voege treedt. Een groot deel van de gesprekken in Bonn ging dus over de inspanningen die nog voor 2020 moeten gebeuren. In de finale tekst van de COP23 staat dat in 2018 en 2019 extra metingen zullen gebeuren. Zo wil men in kaart brengen of rijke landen vooruitgang boeken in de reductie van hun emissies. 

Doorbraak: consensus over landbouw

Voor het eerst sinds 2011 bereikten de landen een consensus over landbouw. Er wordt een werkgroep opgericht die de komende jaren verder zal werken op twee grote uitdagingen: de aanpassing van landbouw aan klimaatverandering en de invulling van de groeiende globale vraag naar voedsel.

Fiji-voorzitterschap vult verwachtingen niet in

Ondanks het voorzitterschap van de eilandstaat Fiji, kwam er geen doorbraak in  enkele cruciale besprekingen: de financiering van de armste landen om zich te kunnen aanpassen aan de klimaatopwarming en om koolstofarme ontwikkelingen door te voeren. Ook in een loss-and-damage-regeling (een vergoeding voor landen die schade ondervinden door klimaatverandering) is er nog geen doorbraak. Er werd enkel een proces afgesproken om deze kwesties verder te bespreken.

Tijdens de top in Bonn lanceerden sommige landen opvallende uitspraken. Deze willen we je niet onthouden:

Team Trump pleit voor kool

De Amerikaanse delegatie hield zich tijdens de top in Bonn voornamelijk op de achtergrond en werkte de onderhandelingen niet tegen. Toch veroorzaakten ze commotie met een persconferentie over “schone fossiele brandstoffen”. Deze poging om kool voor te stellen als een cruciaal element in de strijd tegen armoede en werkloosheid, werd onthaald op verontwaardiging, protest en spot.

Het team van Trump was niet de enige Amerikaanse stem op de conferentie. Een “We Are Still In”-delegatie bewees dat er ook veel Amerikanen tegen het anti-klimaatbeleid van Trump zijn. Deze groep bestond ondermeer uit voormalig burgemeester van New York Michael Bloomberg, gouverneur van Californië Jerry Brown en de leiders van enkele belangrijke Amerikaanse bedrijven, samen goed voor meer dan de helft van de Amerikaanse economie.

Team VK en Canada pleit tegen kool

Onder leiding van het Verenigd Koninkrijk en Canada vormden meer dan 20 landen een alliantie tegen steenkool: de “Powering Past Coal Alliance”. De VS gingen niet mee in bad, verschillende grote koollanden zoals Duitsland, Polen, Australië, China en Indië evenmin. België doet wel mee. Een mooi signaal, want kool is de meest vervuilende fossiele brandstof en moet als eerste uitgefaseerd worden.

Nederland profileert zich als koploper

De Nederlandse minister van klimaat Erik Wiebes lanceerde een dringende oproep voor nieuwe, meer ambitieuze Europese doelstellingen. De Nederlandse regering pleit ervoor om de broeikasgassen te verminderen met 55% tegen 2030, in plaats van het minder ambitieuze 40%. Dat komt dichter bij wat nodig is om de opwarming van de Aarde onder 2°C (en bij voorkeur zelfs onder 1,5°C) te houden, zoals vermeld in het akkoord van Parijs. 

Klimaatbeleid Desinvestering uit fossiele energie

Meer over Klimaatbeleid, Desinvestering uit fossiele energie