Woensdag hield de commissie klimaat van het federaal parlement een hoorzitting over twee wetsvoorstellen om alle bedrijfswagens emissievrij te maken tegen 2023-2027. Bond Beter Leefmilieu presenteerde er nieuwe cijfers. Daaruit bleek dat de maatregel op zich voor 8 tot 15 procent minder uitstoot door de Belgische sector transport (wagens en vrachtverkeer) kan zorgen tegen 2030, in vergelijking met 2020.
Bond Beter Leefmilieu pleit voor de uitfasering van verloning met wagens tegen 2030, het onmiddellijk stoppen van de verloning met brandstof en het snel emissievrij maken van het bedrijfswagenpark dat ook uit dienstwagens bestaat. Concreet schuiven we 2023 als deadline naar voren, net zoals het wetsvoorstel van CD&V doet. In dat jaar zouden alle nieuwe salaris- en dienstwagens emissievrij moeten zijn.
Wat betekent dat voor het klimaat en de luchtkwaliteit? Ter aanvulling van de cijfers van Transport & Environment, die leerden dat de maatregel samen met een verkoopsdoel van 66 procent emissievrije wagens in 2030 tot 32 procent reducties zorgt in de transportsector, presenteert BBL nu een nieuwe doorrekening van Transport & Mobility Leuven.
TML ging na wat het effect is op de emissies van de Belgische sector transport (wagens, vrachtwagens, binnenvaart enzovoort) als de emissievrije bedrijfswagens na afschrijving respectievelijk niet of wel in het Belgische private wagenpark terechtkomen. De indicatieve doorrekening leert dat als alle bedrijfswagens vanaf 2023 emissievrij zijn, de emissies van de sector transport tegen 2030 bijkomend met 8 tot 15 procent zullen dalen. Er zijn weinig maatregelen, uitgezonderd de slimme kilometerheffing waarvoor we ook pleiten, die zo'n sterk neerwaarts effect hebben op de broeikasgasuitstoot en luchtvervuiling door het voertuigenpark.
De cijfers
Zoals de illustratie in het tweede luik toont, zou het reeds goedgekeurd Europees beleid de emissies van de sector transport laten dalen naar 89,7 procent in 2030. Alle bedrijfswagens emissievrij in 2027 met spillover naar het particuliere park vergroot die daling in het derde luik naar 77,5 procent in 2030 van de 2020-emissies. Bedrijfswagens emissievrij maken tegen 2023 zorgt voor een daling naar 74,4 procent van de 2020 emissies.
Op de hoorzitting weerleggen we ook enkele van de meest gehoorde bezwaren. In 2023 zullen er volgens marktstudies minstens 140 volledig elektrische modellen zijn, van de meeste autoproducenten en in alle wagencategorieën. Kortom, keuze genoeg. De aankoopprijs zal volgens Bloomberg tussen 2023 en 2025 ook in de buurt komen van die van wagens met een verbrandingsmotor door de snelle prijsdalingen van batterijen. De 1 miljoen Belgische bedrijfswagens elektrificeren zorgt voor 3 procent meer elektriciteitsverbruik, wat geen problemen stelt voor het productiepark. In 2030 zal die elektriciteit voor ongeveer de helft uit hernieuwbare bronnen komen. Wel zijn er zowel aanpassingen aan het net nodig, door de versnelde uitrol van slimme meters, als een betere sturing om het laden buiten de piek te bevorderen.
Dubbel zoveel kilometers
Ten slotte interpreteren sommigen, zoals het Leuvense Metaforum, de Europese CO2-normering voor voertuigen als een 'waterbed': wat er hier meer verkocht wordt aan EV's, wordt elders minder verkocht of creëert zelfs emissieruimte voor vervuilende wagens. Die werking gaat inderdaad deels uit van de Europese voertuignormen. Maar daarbij zijn er wel twee belangrijke kanttekeningen. De regels worden nog herzien en sterk beleid van de lidstaten vergroot de politieke ruimte om in 2030 verder te gaan. Daarnaast is de CO2-uitstoot een factor van de voertuigemissies en de afgelegde kilometers. De bedrijfswagens rijden bijna dubbel zoveel kilometers als particuliere wagens. Het is dus interessant om deze eerst te elektrificeren. Op termijn is er wel een kilometerheffing nodig om ook op dit emissievrij wagenpark te sturen en zo de files en andere overlast te beperken.
